Sprzedałeś projekt, ale nie masz umowy? Sprawdź, co wolno klientowi
Jeśli zajmujesz się projektowaniem, pewnie nieraz zdarzyło Ci się przekazać klientowi prace na podstawie samej oferty i faktury, bez podpisywania formalnej umowy. A potem pojawia się pytanie – co klient może zrobić z projektem?
Otóż masz tu więcej kontroli, niż można by się domyślać.
Co może zrobić klient z kupionym projektem?
To, że klient dostał egzemplarz projektu, nie oznacza, że może go używać bez ograniczeń. W świetle art. 61 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych klient:
- Może zrealizować jedną budowę – projekt można wykorzystać do postawienia budynku, ale tylko jednego.
- Nie może użyć projektu do kolejnych inwestycji – jeśli klient uzna, że skoro ma projekt, to może zbudować 10 identycznych domów – jest w błędzie.
- Może zwielokrotnić projekt i powielić go – o ile jest to niezbędne do zrealizowania inwestycji.
Brak umowy? Nie szkodzi! Faktura i oferta mogą być wystarczające, by klient miał prawo do realizacji budowy, ale jego prawa są ściśle ograniczone ustawą.
Sprzedaż projektu a prawa autorskie – czy je tracisz?
Nie automatycznie. To, że klient dostał projekt, nie oznacza, że nagle przestałeś być jego autorem. Prawa autorskie do projektu zostają przy Tobie, o ile nie postanowisz ich wyraźnie „sprzedać” na podstawie pisemnej umowy.
W praktyce oznacza to, że możesz sprzedać identyczny projekt kolejnemu klientowi lub też udzielić licencji na jego wykorzystanie (np. jeśli klient chce go użyć kilka razy).
Czy klient może odsprzedać projekt innemu inwestorowi?
Jeśli sprzeda działkę, na której miał być zrealizowany projekt, to nowy właściciel dziedziczy prawo do budowy na jego podstawie. Ale to wciąż tylko jedna budowa.
Co robić, jeśli klient wykorzystuje projekt w sposób nieuprawniony?
- Jeśli klient chce użyć projektu na kolejną inwestycję bez Twojej zgody – możesz na przykład żądać dodatkowego wynagrodzenia lub zakazać takiego wykorzystania.
- Jeśli klient odsprzedaje projekt dalej – warto rozważyć podjęcie kroków prawnych, bo prawa autorskie wciąż należą do Ciebie.
FAQ – najczęściej zadawane pytania
Czy klient może użyć mojego projektu do kilku budynków?
- Nie, chyba że zgodzisz się na to w umowie.
Czy mogę sprzedać ten sam projekt innemu klientowi?
- Tak, jeśli nie przeniosłeś autorskich praw majątkowych na piśmie.
Czy warto podpisywać umowę przy usługach projektowych?
- Tak, jeśli chcesz uniknąć nieporozumień i jasno określić warunki korzystania. Więcej o umowach o opracowanie projektu architektonicznego dowiesz się z tego wpisu.
Podsumowanie – jak chronić swoje prawa jako projektant?
Brak umowy nie oznacza, że klient może robić z projektem, co chce. Bez Twojej zgody projekt może być użyty tylko do jednej budowy.
Ten artykuł nie stanowi porady prawnej i nie powinien stanowić podstawy decyzji o podjęciu określonych zachowań.
Masz wątpliwości, jak zabezpieczyć swoje prawa? Skontaktuj się ze mną – pomożemy Ci chronić Twoją pracę! Aby dowiedzieć się w czym jeszcze może pomóc prawnik dla architekta, zobacz ten mój wpis.
Paweł J. Mazur
Adwokat
Jestem polskim adwokatem.
Ponadto posiadam wpis na listę prawników Anglii i Walii (solicitors). Zobaz więcej